Hoe een bestelwagen in de straat leidt naar een stuk Franse geschiedenis
Jullie lazen gisteren woensdag met 110 mijn dagbegroeting, bedankt daarvoor.
donderdag 9 oktober 2025, een goeiemorgen met Wilfried
Vorige week merkte ik in de straat een bestelwagen op van het bedrijf Plan d’Artagnan. Het intrigeerde mij.
Ik vond de naam van het bedrijf origineel en het riep terzelfdertijd vragen op.
Waarom kies je voor je bedrijf de naam van de bekendste van de musketiers? En, zit er achter die keuze een visie of filosofie? Dat vroeg om meer informatie.
Eerste vaststelling: d’Artagnan is een restaurant in het Leuvense, een ontwerpbureau in Brugge, zelfs de naam voor een Duitse groep die…musketierrock speelt.
Plan d’Artagnan in Otegem is een onderdeel van Maison d’Artagnan of is het omgekeerd?
Die d’Artagnan? Dat moet gene gewone geweest zijn?
Charles de Batz de Castelmore, graaf van Artagnan (Lupiac 1611 – Maastricht 1673), was 'eerste musketier' in het leger van de Franse koning Lodewijk IVX.
Hij werd geromantiseerd in de boeken van Alexandre Dumas onder de naam D'Artagnan,
een naam die hij ook zelf gebruikte. Hij stierf tijdens het beleg van Maastricht in 1673.
Charles de Batz werd geboren in Lupiac in het zuidwesten van Frankrijk, tegenwoordig in het departement Gers.
Hij was een zoon van Bertrand de Batz-Castelmore en Françoise de Montesquiou, een dochter van de heer van Artagnan.
Toen Charles' broer overleed erfde hij de titel 'graaf van Artagnan' (comte d'Artagnan).
In die tijd was zijn vader hoofdelijk gardeleider onder koning Hendrik IV van Frankrijk
maar hij werd gedood tijdens zijn dienst toen hij de koning wilde redden tijdens een aanslag.
D'Artagnan wilde net als zijn broers zijn vader opvolgen in de garde, die sinds 1622 werd aangeduid als
les Mousquetaires du Roi.
Lodewijk XIV zou op 9 juni 1660 in het Baskische kustplaatsje Saint-Jean-de-Luz in het huwelijk treden
met de Spaanse prinses Maria Theresia van Oostenrijk.
De koning maakte van deze gelegenheid gebruik om de zuidelijke streken van zijn rijk te bezoeken.
Bij deze lange reis werd hij vergezeld door D'Artagnan en zijn musketiers.
In juni 1673 leidde de 62-jarige D'Artagnan als gardeofficier van Lodewijk XIV, samen met de vestingingenieur
Sebastien Le Prestre de Vauban, de belegering van Maastricht.
Toen de Franse musketiers de stad bestormden kwam hij in de vestingwerken om het leven.
Vier musketiers stierven bij pogingen om het lichaam van D'Artagnan uit de vuurlinie te halen.
Lodewijk XIV, die bij het beleg aanwezig was, was zeer ontdaan en schreef diezelfde avond aan zijn vrouw,
koningin Maria Theresia:
"Madame, ik heb D'Artagnan verloren, in wie ik het grootste vertrouwen had en die altijd goed voor me was".
Vijf dagen later, op 30 juni 1673, viel Maastricht en trokken de Fransen zegevierend de stad in.
D'Artagnans graf is onbekend. De Franse historica Odile Bordaz, directrice van het museum en militair archief van Vincennes
en auteur van een biografie over D'Artagnan, is van mening dat hij waarschijnlijk begraven ligt
in of bij de Sint Peter-en-Pauluskerk in Wolder een dorp dat tegenwoordig deel uitmaakt van Maastricht.
Wolder was de plaats waar de koninklijke tent van Lodewijk XIV stond tijdens het beleg van 1673.
De koning liet dagelijks een mis opdragen in de dorpskerk en het zou om die reden niet vreemd zijn als D'Artagnan
in de voorganger van de huidige kerk begraven ligt.
Bordaz zou in 2008 een aanvraag ingediend hebben voor een opgravingsvergunning, maar deze is niet verleend
Een tweede poging in 2019 om in of rondom de kerk te zoeken naar het graf van D'Artagnan mislukte eveneens.
Moraal van het verhaal: hoe een bestelwagen leidt tot deze dagbegroeting.
Toen ik met mijn compaan Patrick in 2014 in Saint-Jean de Luz aankwam als voorbereiding van mijn eerste boek bezochten we de villa's waar Lodewijk XIV en Maria-Theresia verbleven in voorbereiding van hun huwelijk in de kerk van Saint Jean-Babtiste waar ze huwden. D'Artagnan was toen reeds de trouwe eerste musketier van de koning.
Op onze reis in 2022 verbleven we in La Malène (Tarn) in het kasteel-hotel Le Manoir de Montesquoi.
Fijne donderdag – à la vôtre
Wilfried
